Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w piśmie z 16 lutego 2023 r., nr DD6.054.2.2023, stanowiącym odpowiedź na interpelację poselską nr 38762 odniósł się do obowiązków podatkowych małych wspólnot mieszkaniowych.
W pierwszej kolejności wyjaśnił, że zasady tworzenia i funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2021 r. poz. 1048). W świetle tej ustawy tzw. mała wspólnota mieszkaniowa ma status wspólnoty mieszkaniowej.
Przechodząc na grunt podatku dochodowego od osób prawnych, zauważył, że każda wspólnota mieszkaniowa może być podatnikiem tego podatku, jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, na mocy art. 1 ust. 2 updop.
Następnie ustosunkował się do następujących zagadnień.
1) Czy wobec braku organów oraz nieistnienia typowej dla jednostek organizacyjnej sformalizowanej struktury małe wspólnoty mieszkaniowe są zobowiązane do posiadania numeru NIP?
Z powołanego pisma wynika, że jeżeli tzw. mała wspólnota mieszkaniowa wypełnia wynikającą z odrębnych ustaw przesłankę bycia podatnikiem lub płatnikiem podatków, to powinna wystąpić o nadanie NIP do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Ponieważ tzw. mała wspólnota mieszkaniowa jest podatnikiem CIT, więc jest obowiązana posiadać NIP.
2) Czy zasadne jest założenie, że małe wspólnoty nie są zobowiązane do składania deklaracji podatkowej CIT-8? Przyjęcie odmiennego założenia wiązałoby się z koniecznością odpowiedzi na pytanie, kto wobec braku organów byłby uprawniony do podpisywania wspomnianej deklaracji?
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów wyjaśnił, że co do zasady podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą zapłaconych zaliczek za okres od początku roku, co wynika z treści art. 27 ust. 1 updop. Brak jest podstaw do przyjęcia, że z tego obowiązku zwolnieni są podatnicy będący tzw. małymi wspólnotami mieszkaniowymi. Zatem tzw. mała wspólnota mieszkaniowa jest obowiązana składać zeznania podatkowe CIT-8.
Wyznaczenie osoby upoważnionej do podpisu zeznania jest uzależnione od wyboru dokonanego w powyższym zakresie przez członków wspólnoty. W tej kwestii odpowiadający na pytanie wyjaśnił: "(...) każda wspólnota mieszkaniowa, niezależnie od jej rozmiaru, może powołać zarząd. Ponadto, tzw. mała wspólnota mieszkaniowa może określić zasady reprezentacji w drodze umowy, zaś w braku porozumienia członków takiej wspólnoty, Kodeks cywilny przyznaje każdemu ze współwłaścicieli uprawnienie wystąpienia do sądu o wyznaczenie zarządcy".