Biała lista podatników VAT to baza danych podatników, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona oraz tych, którzy nie zostali zarejestrowani albo zostali wykreśleni z rejestru jako podatnicy VAT. W białej liście są zamieszczane m.in. numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe lub imiennych rachunków w SKOK, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą – wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR.
Od 1 stycznia 2020 r. wprowadzono odpowiedzialność solidarną nabywcy (podatnika VAT) wraz z dostawcą towaru lub usługodawcą (czynnym podatnikiem VAT) za jego zaległości podatkowe – w przypadku zapłaty należności za dostawę towarów lub świadczenie usług na rachunek inny niż rachunek dostawcy zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów prowadzonym przez szefa KAS (tj. w białej liście). Odpowiedzialność ta ograniczona jest do wysokości kwoty podatku VAT, proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług i dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy z odrębnych przepisów wynika obowiązek zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego (tj. gdy stronami transakcji są przedsiębiorcy i wartość transakcji przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty).
Ponadto, od 1 stycznia 2020 r. podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji o jednorazowej wartości przekraczającej 15.000 zł została dokonana przelewem na rachunek nieznajdujący się na dzień zlecenia przelewu na białej liście. Dotyczy to zapłaty za dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez czynnych podatników VAT.
Przewidziano jednak możliwość uwolnienia się od ww. odpowiedzialności oraz negatywnych skutków w PIT/CIT pod warunkiem, że podatnik dokonujący płatności złoży zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek spoza wykazu do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w ciągu 3 dni od dnia zlecenia przelewu (uwaga! termin ten ma ulec wydłużeniu do 7 dni). Od odpowiedzialności solidarnej uwalnia także zapłata w MPP (uwaga! planuje się wprowadzenie regulacji, zgodnie z którymi zapłata w MPP uchroni także przed negatywnymi skutkami w PIT/CIT).
Zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek kontrahenta spoza białej listy składa się na druku ZAW-NR.
Na temat wykorzystywania danych zawartych w białej liście pisaliśmy wielokrotnie na łamach naszego czasopisma, podając również wyjaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące tej kwestii. Po raz kolejny do białej listy odniósł się podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów (dalej: MF), tym razem w piśmie z 5 lutego 2020 r. (nr PT8.054.2.2020.WLI.54E), będącym odpowiedzią na interpelację poselską nr 1462.
W odpowiedzi na tę interpelację, odnosząc się do składania zawiadomienia o zapłacie na rachunek spoza białej listy, MF wyjaśniło, że:
- termin na złożenie ww. zawiadomienia nie podlega przywróceniu (jako termin materialnoprawny),
- podpisanie tego zawiadomienia jest możliwe zarówno przez pełnomocnika szczególnego (zgodnie z zakresem udzielonego pełnomocnictwa), jak i przez pełnomocnika ogólnego; dla składania ww. zawiadomień przez pełnomocnika szczególnego wymagane jest złożenie takiego pełnomocnictwa (formularz PPS-1) do każdego zawiadomienia; natomiast w ramach pełnomocnictwa ogólnego może być składana w imieniu mocodawcy nieokreślona liczba ww. zawiadomień.