Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej udzieliła odpowiedzi na interpelację poselską nr 3964 w sprawie dodatku motywacyjnego.

W odpowiedzi tej wyjaśniono, że:

"(...) Rada Ministrów przyjęła cztery programy, na mocy których prawie 200 tysięcy pracowników samorządowych będzie objętych wsparciem i otrzyma dodatki motywacyjne w wysokości 1000 zł brutto w latach 2024 – 2027. Programy te to:

1. "Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej w postaci dodatku motywacyjnego na lata 2024–2027"
2. "Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2024-2027"
3. "Dofinansowanie wynagrodzeń rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka na lata 2024-2027"
4. "Dofinansowanie wynagrodzeń w postaci dodatku motywacyjnego oraz kosztów składek od tych wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w samorządowych instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 na lata 2024–2027"

Poniżej przedstawiam kwoty, które będą przekazywane na realizację 4 rządowych programów dot. dodatków.

Łączna kwota środków przeznaczona na wypłatę dodatków motywacyjnych w ramach rządowego programu "Dofinansowanie wynagrodzeń w postaci dodatku motywacyjnego oraz kosztów składek od tych wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w samorządowych instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 na lata 2024–2027" w całym okresie jego realizacji wynosi 2 079 200 000 zł, z tego w roku 2024 przeznaczono 231 400 000 zł, zaś w kolejnych latach planuje się przekazanie: w roku 2025 – 539 300 000 zł, w roku 2026 – 615 900 000 zł, w roku 2027 – 692 600 000 zł.

Kwota środków przeznaczona na realizację rządowego programu "Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej w postaci dodatku motywacyjnego na lata 2024–2027 w całym okresie jego realizacji wynosi 6 721 400 000 zł, z tego w roku 2024 – 960 200 000 zł, w roku 2025 – 1 920 400 000 zł, w roku 2026 – 1 920 400 000 zł, w roku 2027 – 1 920 400 000 zł.

Łączna kwota środków przeznaczona na realizację rządowego programu "Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2024–2027" w całym okresie jego realizacji wynosi 1 161 300 000 zł, z tego w roku 2024 – 165 900 000 zł, w roku 2025 – 331 800 000 zł, w roku 2026 – 331 800 000 zł, w roku 2027 – 331 800 000 zł.

Łączna kwota środków przeznaczona na realizację rządowego programu "Dofinansowanie wynagrodzeń rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka na lata 2024–2027 w całym okresie jego realizacji wynosi 157 500 000 zł., z tego w roku 2024 – 22 500 000 zł, w roku 2025 – 45 000 000 zł, w roku 2026 – 45 000 000 zł, w roku 2027 – 45 000 000 zł.

Jednocześnie informuję, że w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są prowadzone prace nad modyfikacją ww. programów.

Należy podkreślić, że przyjmując ww. programy, Rada Ministrów wyszła naprzeciw oczekiwaniom blisko 200 tysięcy samorządowych pracowników – w tym pracowników systemu pomocy społecznej realizującym zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej pracujących w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej. Wprowadzone rozwiązania, są również znaczącą formą wsparcia samych samorządów w realizowanych przez nie zadaniach własnych i odpowiedzią na wieloletnie apele pracowników systemu pomocy społecznej. Można zatem założyć, że udzielone samorządom wsparcie, pozwoli na podwyższenie wynagrodzeń pozostałych pracowników samorządowych – w zależności od struktury organizacyjnej ustalonej w danym samorządzie i lokalnych potrzeb.

Podstawą ustalania poziomu wynagrodzenia pracowników samorządowych - w zależności od zajmowanego stanowiska, posiadanego wyksztalcenia oraz stażu pracy - są przepisy wydane na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1960) określające zasady wynagradzania tej grupy pracowników, pozostawiające kwestie ustalania całkowitej wysokości ich wynagrodzenia w gestii pracodawców samorządowych. Mowa o:

• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2268 z późn. zm.),
• regulamin wynagradzania wydawany przez pracodawcę samorządowego.

Przestrzenią właściwą do dyskusji w zakresie finansowania zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego wydaje się procedowany aktualnie przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (nr w wykazie prac programowych i legislacyjnych RM: UD90), którego celem jest zbudowanie nowego systemu finansowania zadań realizowanych przez samorządy, a który to projekt uzyskał pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu.

W odniesieniu do pytań o pracowników realizujących zadania z zakresu ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów należy dodatkowo wyjaśnić, że są to zadania zlecone, a nie zadania własne gminy. Gminy otrzymują, więc na realizację tych zadań dotację z budżetu państwa na koszty obsługi (obejmujące między innymi wynagrodzenia pracowników), które wynoszą 3% otrzymanej dotacji na świadczenia rodzinne. Decyzja o podziale otrzymanej dotacji na koszty obsługi tych zadań, w tym decyzja o wysokości wynagrodzeń pracowników realizujących te zadania, jak i o ewentualnych podwyżkach tych wynagrodzeń należy więc do pracodawcy (odpowiednio wójta/burmistrza/prezydenta lub kierownika ośrodka pomocy społecznej).

Zapewniam, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozumie i docenia pracę wszystkich pracowników i pracownic samorządowych jednakże wprowadzając ww. programy wskazano często niedofinansowane w poprzednich latach zadania własne samorządu z zakresu m. in. pomocy społecznej.

Jednocześnie w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęły się analizy dotyczące wprowadzenia systemowej zmiany w takich obszarach jak pomoc społeczna oraz system świadczeń rodzinnych. Pracami analitycznymi objęto także kwestie wynagradzania pracowników zatrudnionych do realizacji tych zadań, które będą prowadzone i konsultowane z udziałem strony samorządowej.

Ponadto w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej powołano również Zespół ds. Reformy Systemu Pomocy Społecznej, złożony z ekspertów, praktyków oraz osób ze świata nauki. Jednym z zadań zespołu jest wypracowanie rozwiązań systemowych dotyczących wsparcia kadr pomocy społecznej, między innymi w kwestii związanej z ich wynagrodzeniami jak również innymi aspektami ich pracy".