Jednostki prowadzące księgi rachunkowe są zobligowane przygotować na dzień bilansowy sprawozdanie finansowe. Dla części z nich została wprowadzona możliwość sporządzenia tego sprawozdania w formie uproszczonej. Dotyczy to m.in. jednostek mikro i małych.
W myśl prawa bilansowego status jednostki mikro mogą przyjąć podmioty, które spełniają warunki wskazane w art. 3 ust. 1a-1b ustawy o rachunkowości, a jednostki małej - wymogi z art. 3 ust. 1c-1d tej ustawy. Przysługuje im wówczas prawo opracowywania sprawozdania finansowego za 2019 r. z zastosowaniem uproszczeń określonych w ustawie o rachunkowości dla tego typu jednostek. Przy czym, z ułatwienia tego nie mogą skorzystać podmioty wymienione w art. 3 ust. 1e ustawy o rachunkowości, do których należą m.in. banki i ubezpieczyciele.
W jednostce, która przyjęła status mikro lub małej, sprawozdanie finansowe może być przygotowywane według wzorów zawartych odpowiednio w załączniku nr 4 lub nr 5 do ustawy o rachunkowości. Dane, jakie są wykazywane zgodnie z tymi wzorami, mają mniej rozbudowaną postać, czyli prezentuje się je z mniejszą szczegółowością, w stosunku do wzoru sprawozdania finansowego określonego w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości. Przedstawiają jednak taką samą treść ekonomiczną jak podstawowy wzór sprawozdania z załącznika nr 1.
Jednym z warunków, jakie należy wypełnić, aby uzyskać status jednostki mikro lub małej i móc sporządzić uproszczone sprawozdanie finansowe, jest podjęcie formalnej decyzji w tej sprawie. Decyzja ta należy do organu zatwierdzającego sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości. Z racji tego, że w ustawie o rachunkowości nie uregulowano, w jakim terminie należy podjąć tę decyzję, uznaje się za dopuszczalne zrobienie tego w terminie umożliwiającym sporządzenie takiego uproszczonego sprawozdania finansowego. W podmiotach, które jako rok obrotowy wybrały rok kalendarzowy, sprawozdanie finansowe za 2019 r. powinno zostać przygotowane nie później niż do 31 marca 2020 r. Uchwałę należy zatem podjąć również w tym terminie, jednak przed ostatecznym sporządzeniem sprawozdania za 2019 r.
Warto podkreślić, że nie ma obowiązku przyjmowania statusu jednostki mikro czy małej. Dlatego podmioty, które spełniają odpowiednie warunki, decydują dobrowolnie, czy opracowują uproszczone sprawozdanie finansowe za 2019 r., czy przygotowują je bez uproszczeń, tj. według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości.