Nowe kategorie wyrobów akcyzowych od 1 kwietnia 2025 r.

W dniu 18 marca 2025 r. opublikowano ustawę z dnia 20 lutego 2025 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 340), która w zakresie przepisów akcyzowych weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2025 r.

W ustawie o podatku akcyzowym wprowadzono mocą od 1 kwietnia br., nowe kategorie wyrobów akcyzowych. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 1 zmienionej ustawy, wyrobami akcyzowymi są:

• wyroby energetyczne,
• energia elektryczna,
• napoje alkoholowe,
• wyroby tytoniowe,
• susz tytoniowy,
• płyn do papierosów elektronicznych,
• wyroby nowatorskie, urządzenia do waporyzacji,
• zestawy części do urządzeń do waporyzacji,
• saszetki nikotynowe i inne wyroby nikotynowe, wymienione w załączniku nr 1 do ustawy.

Do załącznika nr 1 do ustawy dodano w poz. od 48 do 51 nowe wyroby akcyzowe, a mianowicie:

• pod poz. 48 - bez względu na kod CN - urządzenia do waporyzacji;
• pod poz. 49 - bez względu na kod CN - zestawy części do urządzeń do waporyzacji;
• pod poz. 50 - bez względu na kod CN - saszetki nikotynowe;
• pod poz. 51 - bez względu na kod CN - inne wyroby nikotynowe.

Wymienione wyroby z wyjątkiem zestawów części do urządzeń do waporyzacji podlegać będą obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy i zostały wymienione w załączniku nr 3 do ustawy.

Ponadto zmieniona ustawa rozszerza obecną definicję wyrobów nowatorskich o nowe wyroby beztytoniowe, także z nikotyną, które pojawiły się na naszym rynku. Do beztytoniowych wyrobów nowatorskich będą miały zastosowanie ogólne przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych, m.in. te dotychczas stosowane wobec opodatkowanych wyrobów nowatorskich zawierających tytoń.

Zdefiniowano także jednorazowe papierosy elektroniczne i podniesiono na nie akcyzę od zawartego w nich płynu.

1. Urządzenia do waporyzacji, zestawy części do urządzeń do waporyzacji oraz płyn do jednorazowych papierosów elektronicznych

» Urządzenia do waporyzacji

W związku z nieopodatkowywaniem akcyzą jednorazowych papierosów elektronicznych, zdefiniowano urządzenia do waporyzacji jako wielorazowe papierosy elektroniczne, podgrzewacze i urządzenia wielofunkcyjne. Jednocześnie wyłączono z definicji urządzenia przeznaczone wyłącznie do celów medycznych. Taka konstrukcja ma uwidocznić różnice między wielorazowymi, a jednorazowymi papierosami elektronicznymi, które w świetle ustawy nie będą wyrobami akcyzowymi, i nie będą objęte podatkiem akcyzowym jako urządzenia do waporyzacji. Ponadto nie będzie miało do nich zastosowanie wyłączenie dotyczące urządzeń do waporyzacji przeznaczonych do celów medycznych. Do urządzeń do waporyzacji będą miały zastosowanie ogólne przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych, w tym przedmiotu opodatkowania, powstania obowiązku podatkowego, właściwości organów podatkowych, rejestracji do CRPA, deklaracji akcyzowych, prowadzenia ewidencji, terminów płatności akcyzy oraz postępowania w przypadku importu i nabycia wewnątrzwspólnotowego. Podstawą opodatkowania urządzeń do waporyzacji będzie liczba ich sztuk. Określono kwotową stawkę akcyzy w wysokości 40,00 zł za 1 sztukę urządzenia do waporyzacji. W przypadku jednorazowych papierosów elektronicznych opodatkowanie akcyzą będzie na takim samym poziomie, jak w przypadku wielorazowych papierosów elektronicznych i podgrzewaczy.

W przypadku płynu zawartego w jednorazowym e-papierosie kwotę 40 zł akcyzy będzie należało doliczyć do obliczonej według stawki akcyzy dla płynu od momentu powstania obowiązku podatkowego w stosunku do płynu zawartego w jednorazowym e-papierosie. Przykładowo, w przypadku wlania 2 ml płynu do urządzenia, które wraz z tym płynem odpowiada definicji jednorazowego papierosa elektronicznego, dla obliczenia akcyzy należy najpierw obliczyć akcyzę od wlanego płynu z zastosowaniem stawki akcyzy z art. 99b ust. 4 ustawy, a następnie do akcyzy w ten sposób obliczonej dodać 40 zł.

Stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych, o której mowa w art. 99b ust. 4, wynosi w 2025 r. w okresie od dnia 1 marca 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. - 0,96 zł za każdy mililitr.

W zakresie produkcji i przemieszczania tych wyrobów przyjęto rozwiązania analogiczne, jak w przypadku innych wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych. Produkcja urządzeń do waporyzacji będzie, co do zasady, odbywała się w składzie podatkowym, wobec tych wyrobów będzie miała zastosowanie na terytorium kraju procedura zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z art. 40 ust. 6 ustawy. Urządzenia do waporyzacji będą mogły być produkowane poza składem podatkowym, bez procedury zawieszenia poboru akcyzy tylko w przypadkach wymienionych w art. 47 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o podatku akcyzowym, np. z zastosowaniem instytucji przedpłaty podatku akcyzowego. Natomiast przemieszczanie tych wyrobów na terytorium kraju w procedurze zawieszenia poboru akcyzy będzie się odbywało z zastosowaniem Systemu EMCS PL2.

Uwaga

Zmieniona ustawa przewiduje również zwolnienia dla tych urządzeń z podatku akcyzowego, w ramach określonych norm w przypadku ich importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego. Ponadto wyroby te, zostaną objęte obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy.

» Zestaw części do urządzenia do waporyzacji

Zestaw części do urządzenia do waporyzacji zdefiniowano jako komplet części, który może służyć do wytworzenia urządzenia do waporyzacji poprzez złożenie lub połączenie części wchodzących w skład tego kompletu.

Określono podstawę opodatkowania i stawkę akcyzy dla zestawów części do urządzeń do waporyzacji. Podstawą opodatkowania zestawów części będzie, tak jak w przypadku urządzeń do waporyzacji, liczba ich sztuk, a stawkę akcyzy na zestawy części określono w wysokości 40,00 zł za 1 sztukę, czyli na takim samym poziomie, jak na urządzenia do waporyzacji. W przypadku zestawów części do urządzeń do waporyzacji, przedmiotem opodatkowania akcyzą będzie wyłącznie ich sprzedaż na terytorium kraju konsumentom oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe lub import przez konsumentów. Do zestawów części nie będzie miała zastosowania procedura zawieszenia poboru akcyzy i obowiązek produkcji w składzie podatkowym. Zestawy części nie będą również objęte obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy. W związku z tym, że dla tych wyrobów nie będzie miała zastosowania procedura zawieszenia poboru akcyzy, to dla tej grupy wyrobów będą miały zastosowanie przepisy szczególne dotyczące prowadzenia ewidencji oraz składania deklaracji podatkowych.

» Niektóre terminy stosowania zmienionych przepisów

Przepisy zmienionej ustawy, w zakresie urządzeń do waporyzacji, zestawów części do urządzeń do waporyzacji i płynu do papierosów elektronicznych zawartego w jednorazowych papierosach elektronicznych stosuje się od dnia 1 lipca 2025 r.

Podmiot niezarejestrowany w CRPA, który zamierza od dnia 1 lipca 2025 r. prowadzić działalność gospodarczą w zakresie urządzeń do waporyzacji lub w zakresie sprzedaży zestawów części do urządzeń do waporyzacji na terytorium kraju osobom fizycznym nie na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej, powinien dokonać zgłoszenia rejestracyjnego do właściwego dyrektora izby administracji skarbowej do dnia 30 czerwca 2025 r.

Natomiast podmiot zarejestrowany w CRPA, który zamierza od dnia 1 lipca 2025 r. prowadzić działalność gospodarczą w zakresie urządzeń do waporyzacji, powinien zgłosić zmianę danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym do dnia 30 czerwca 2025 r.

Podmiot, który w zakresie urządzeń do waporyzacji zamierza od dnia 1 lipca 2025 r. dokonywać czynności wymagających uzyskania zezwolenia, na prowadzenie składu podatkowego, na wysyłanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający, zezwolenia wyprowadzenia lub ich zmianę, powinien złożyć stosowny wniosek, a właściwy naczelnik urzędu skarbowego może wydać albo zmienić zezwolenie przed tym dniem, z mocą od dnia 1 lipca 2025 r.

Podmiot obowiązany od dnia 1 lipca 2025 r. do oznaczania znakami akcyzy urządzeń do waporyzacji może po złożeniu wstępnego zapotrzebowania otrzymać podatkowe znaki akcyzy przed tym dniem.

Posiadacz urządzeń do waporyzacji wyprodukowanych na terytorium kraju, nabytych wewnątrzwspólnotowo lub importowanych przed dniem 1 lipca 2025 r., nieoznaczonych znakami akcyzy, przeznaczonych do dalszej sprzedaży na terytorium kraju po dniu 31 sierpnia 2025 r., jest obowiązany oznaczyć je legalizacyjnymi znakami akcyzy.

Uwaga

Znaki akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych zawarty w jednorazowych papierosach elektronicznych z nadrukowanym rokiem wytworzenia 2025 naniesione przed dniem 1 lipca 2025 r. zachowują ważność do dnia 31 sierpnia 2025 r.

2. Saszetki nikotynowe, inne wyroby nikotynowe i rozszerzone o nowe mieszaniny wyroby nowatorskie

» Saszetki nikotynowe

Saszetki nikotynowe to wyroby niezawierające tytoniu, lecz zawierające nikotynę lub jej związki lub pochodne, zmieszane lub niezmieszane z włóknami roślinnymi lub innymi dodatkami, znajdujące się w porcjowanych saszetkach lub w równoważnej postaci, które mogą być używane doustnie do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez ludzi. Definicja saszetek nikotynowych wskazuje, że wyrobem akcyzowym jest masa nikotynowa, w skład której mogą wchodzić: nikotyna, ale również jej związki lub pochodne, składniki roślinne, środki aromatyzujące, również substancje słodzące. Wyrób ma formę saszetek, ale może występować również w innej równoważnej postaci, np. rulony, pakiety, torebki, koperty itp. Przedmiotem opodatkowania będzie saszetka. Natomiast w przypadku półproduktów o różnym stanie przetworzenia, ale zawierających nikotynę, będą one po opuszczeniu procedury zawieszenia poboru akcyzy klasyfikowane jako inne wyroby nikotynowe.

» Inne wyroby nikotynowe

Inne wyroby nikotynowe to wyroby zawierające nikotynę lub jej związki lub pochodne, które mogą być używane do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez ludzi, inne niż wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych, wyroby nowatorskie i saszetki nikotynowe, z wyłączeniem wyrobów wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych.

Z definicji tej wynika, że wyrobami akcyzowymi będą wyroby w różnorakiej postaci, m.in. plastrów, aerozoli, gumy do żucia, żelków, cukierków, wykałaczek, także wyroby zawierające tytoń i namiastki tytoniu, takie jak tabaka oraz tytoń do żucia. Analogicznie, jak w przypadku wyrobów tytoniowych, nie będą innymi wyrobami nikotynowymi i nie będą podlegały akcyzie wyroby wykorzystywane wyłącznie w celach medycznych.

Stawki akcyzy na saszetki nikotynowe i inne wyroby nikotynowe objęto tzw. "mapą drogową". Stawka akcyzy w 2025 r. wyniesie 150 zł/kg, w 2026 r. 200 zł/kg, a docelowa w 2027 r. - 250 zł za każdy kilogram. Saszetki nikotynowe oraz inne wyroby nikotynowe będą również podlegały obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy.

» Wyroby nowatorskie

W art. 2 ust. 1 pkt 36 zmienionej ustawy o podatku akcyzowym, rozszerzono definicję wyrobów nowatorskich, zgodnie z nowym brzmieniem definicji, wyroby nowatorskie, to wyroby będące:

a) mieszaniną, w której składzie znajduje się tytoń lub susz tytoniowy,

b) mieszaniną, w której składzie znajdują się substancje inne niż określone w lit. a), zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, z wyłączeniem płynu do papierosów elektronicznych oraz wyrobów wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych,

c) mieszaniną, o której mowa w lit. a) lub b), oraz zawierające odrębnie płyn do papierosów elektronicznych - które po podgrzaniu dostarczają aerozol bez spalania mieszaniny, inne niż wyroby, o których mowa w art. 98 ust. 1 i art. 99a ust. 1 ustawy.

Zmieniona definicja wyrobów nowatorskich obejmuje swoim zakresem również wyroby beztytoniowe, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, które dostarczają aerozol bez spalania mieszaniny, a które dotychczas nie mieściły się w definicji wyrobów nowatorskich. Zgodnie z nowym brzmieniem, wyrobami akcyzowymi będą także wyroby niezawierające tytoniu w postaci wkładów do podgrzewaczy, jak również wyroby luzem, które po zaaplikowaniu do podgrzewacza i podgrzaniu dostarczają konsumentowi tych wyrobów aerozol bez spalania mieszaniny. Również i w tym przypadku wyroby wykorzystywane w celach medycznych nie będą podlegały akcyzie. Do beztytoniowych wyrobów nowatorskich będą miały zastosowanie ogólne przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych, m.in. te dotychczas stosowane wobec opodatkowanych wyrobów nowatorskich zawierających tytoń.

» Niektóre terminy stosowania zmienionych przepisów

Przepisy ustawy, w zakresie wyrobów nowatorskich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 36 lit. b) i c) zmienionej ustawy, saszetek nikotynowych i innych wyrobów nikotynowych stosuje się od dnia 1 sierpnia 2025 r.

Podmiot niezarejestrowany w CRPA, który zamierza od dnia 1 sierpnia 2025 r. prowadzić działalność gospodarczą w zakresie wyrobów nowatorskich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 36 lit. b) lub c) zmienionej ustawy, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, dokonuje zgłoszenia rejestracyjnego do właściwego dyrektora izby administracji skarbowej do dnia 31 lipca 2025 r. Termin ten dotyczy również podmiotu już zarejestrowanego w CRPA, który powinien zgłosić zmianę danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym.

Podmiot, który w zakresie wyrobów nowatorskich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 36 lit. b) lub c) zmienionej ustawy, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych zamierza od dnia 1 sierpnia 2025 r. dokonywać czynności wymagających uzyskania zezwolenia, na prowadzenie składu podatkowego, na wysyłanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający, zezwolenia wyprowadzenia albo zmiany takiego zezwolenia, składa wniosek o wydanie zezwolenia albo o zmianę zezwolenia, a właściwy naczelnik urzędu skarbowego może wydać to zezwolenie albo zmienić to zezwolenie przed tym dniem, z mocą od dnia 1 sierpnia 2025 r.

Podmiot obowiązany od dnia 1 sierpnia 2025 r. do oznaczania znakami akcyzy wyrobów nowatorskich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 36 lit. b) lub c) zmienionej ustawy, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, może po złożeniu wstępnego zapotrzebowania otrzymać podatkowe znaki akcyzy przed tym dniem.

Uwaga

Posiadacz wyrobów nowatorskich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 36 lit. b) lub c) zmienionej ustawy, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, wyprodukowanych na terytorium kraju, nabytych wewnątrzwspólnotowo lub importowanych przed dniem 1 sierpnia 2025 r., nieoznaczonych znakami akcyzy, przeznaczonych do dalszej sprzedaży na terytorium kraju po dniu 30 kwietnia 2026 r., jest obowiązany oznaczyć je legalizacyjnymi znakami akcyzy.