Zasiłek opiekuńczy w tzw. podstawowym wymiarze przysługuje z ubezpieczenia chorobowego ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
- zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8 lub dzieckiem niepełnosprawnym do ukończenia 18 lat w okolicznościach wskazanych w art. 32 ust. 1 pkt 1 i pkt 2b ustawy o świadczeniach pieniężnych (...), zwanej ustawą zasiłkową,
- chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat lub dzieckiem niepełnosprawnym do ukończenia 18 lat,
- innym chorym członkiem rodziny.
Świadczenie to przyznawane jest na wniosek ubezpieczonego złożony do płatnika składek lub ZUS, najlepiej na opracowanym przez ZUS formularzu:
- Z-15A – gdy opieka sprawowana jest nad dzieckiem lub
- Z-15B – gdy opieka sprawowana jest nad innym niż dziecko chorym członkiem rodziny.
Przy ustalaniu prawa do tego świadczenia istotne jest to, czy:
- we wnioskowanym okresie poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny – jeżeli tak, wówczas świadczenie to nie przysługuje, chyba że opieka sprawowana jest nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat,
- w danym roku kalendarzowym został już wykorzystany limit dni tego świadczenia, określony w art. 33 ustawy zasiłkowej, wynoszący odpowiednio 60, 30 lub 14 dni, niezależnie od liczby osób uprawnionych do zasiłku opiekuńczego oraz bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki – jeżeli tak, wówczas świadczenie to nie przysługuje już do końca tego roku.
Przy czym w liczbie dni wykorzystanego podstawowego zasiłku opiekuńczego nie uwzględnia się:
- tzw. zasiłku opiekuńczego w dodatkowym wymiarze, o którym mowa w art. 32a ustawy zasiłkowej oraz
- dodatkowego zasiłku opiekuńczego w związku z powodzią, o którym mowa w art. 5e ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.
Więcej na ten temat pisaliśmy w GP nr 94 z 2024 r., na str. 15.
Z początkiem nowego roku kalendarzowego od nowa jest liczony limit dni podstawowego zasiłku opiekuńczego, co oznacza, że niezależnie od tego, czy na koniec 2024 r. ubezpieczony ma prawo do tego świadczenia, od 1 stycznia 2025 r. przysługuje mu ono w nowym przewidzianym na ten rok limicie dni (patrz schemat).
![]() |