Świadczenie usług w ramach działalności nieewidencjonowanej nie podlega zwolnieniu z opłacania składek ZUS. Taki wniosek płynie ze stanowiska Ministerstwa Rozwoju i Technologii udostępnionego naszemu Wydawnictwu w dniu 14 marca 2023 r.
W myśl regulacji Prawa przedsiębiorców działalność gospodarcza to działalność zorganizowana, mająca charakter zarobkowy, prowadzona w sposób ciągły i we własnym imieniu. Przymiotu działalności gospodarczej nie ma działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekroczy w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Z możliwości prowadzenia firmy bez konieczności jej rejestracji nie skorzystają wspólnicy spółki cywilnej. Nie jest to dopuszczalne także w odniesieniu do działalności, która wymaga uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej. Nie jest to więc możliwe np. w przypadku świadczenia usług ochrony osób lub mienia, usług detektywistycznych, zbierania odpadów czy w przypadku sprzedaży alkoholu.
Osoba prowadząca działalność w tej formie zwolniona jest z szeregu obowiązków publicznoprawnych – przede wszystkim nie odprowadza składek ubezpieczeniowych do ZUS.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii w udostępnionym wyjaśnieniu uznało, że: "(...) zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (...) i art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (...), jeśli dana osoba wykonuje pracę na podstawie np. umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, to umowa taka stanowi już tytuł do ubezpieczeń (...). Odpłatne świadczenie usług jest zawsze związane z zawarciem przez strony umowy cywilnoprawnej, nawet jeśli nie ma ona formy pisemnej (tzn. jest zawarta ustnie)".
Zatem zwolnienie ze składek przy prowadzeniu działalności, spełniającej limit dla prowadzenia działalności nieewidencjonowanej, nie przysługuje w przypadku świadczenia usług.
Tak więc, zgodnie z wyjaśnieniami resortu, usługę należałoby traktować jako oskładkowane zlecenie. W tym przypadku obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń spoczywa na płatniku składek i powstaje w sytuacji objęcia danej osoby ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem zdrowotnym.
Co istotne, może tak się zdarzyć, że w związku ze zbiegiem różnych tytułów do ubezpieczeń społecznych nie zachodzi obowiązek opłacania składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Ma to miejsce m.in., jeżeli osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług jest jednocześnie pracownikiem zatrudnionym na podstawie stosunku pracy u innego pracodawcy i ma z tego tytułu zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie.