Wynagrodzenie chorobowe

Jak już wskazano, wynagrodzenie chorobowe stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy i jest ono wypłacane pracownikom w tych samych terminach, jak "zwykłe" wynagrodzenie. W związku z tym podlega ono zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na tych samych zasadach, jak "zwykłe" wynagrodzenie pracownika ze stosunku pracy, tj. zgodnie z art. 15 ust. 4g i art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o PDOP oraz art. 22 ust. 6ba i art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o PDOF. To oznacza, że wynagrodzenia chorobowe są kosztem uzyskania przychodów pracodawcy:

• w miesiącu, za który są należne - jeżeli zostaną wypłacone lub postawione do dyspozycji pracownika z dochowaniem terminu do ich wypłaty,
• w miesiącu ich wypłaty - w przypadku uchybienia ww. terminowi.

Zasiłki chorobowe

Przywołane wyżej przepisy (tj. art. 15 ust. 4g i art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o PDOP oraz art. 22 ust. 6ba i art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o PDOF) regulują również kwestię ujmowania w kosztach podatkowych pracodawcy zasiłków chorobowych, wypłaconych pracownikom. Wskazano w nich bowiem, że:

• zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w odpowiednim terminie (art. 15 ust. 4g ustawy o PDOP i art. 22 ust. 6ba ustawy o PDOF),
• nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy (art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o PDOP i art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o PDOF).

Pracodawcy zobowiązani do wypłaty pracownikom zasiłków chorobowych, wypłacają je w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń lub dochodów (nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku). Tak wynika z art. 64 ust. 1 ustawy zasiłkowej.

Zapytaliśmy Ministerstwo Finansów (dalej: MF), czy zasiłki pieniężne mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych, mimo że nie mają charakteru definitywnego (jak już wskazano, są one "kompensowane" ze składkami odprowadzanymi przez pracodawcę do ZUS i są ostatecznie finansowane przez ZUS).

W piśmie z 21 lutego 2024 r., będącym odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa, MF wyjaśniło, że:

"(...) zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji we właściwym terminie, co wynika wprost z art. 22 ust. 6ba ustawy o PIT oraz art. 15 ust. 4g ustawy o CIT.

Zakład pracy do kosztów podatkowych zaliczy również, zgodnie z metodą memoriałową, należne składki na ubezpieczenia społeczne, co wynika z art. 22 ust. 6bb ustawy o PIT oraz art. 15 ust. 4h ustawy o CIT.

Jeżeli zasiłki pieniężne, o których mowa powyżej, zostaną następnie potrącone przez podatnika ze składek odprowadzanych do ZUS, to zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy o PIT lub odpowiedni art. 16 ust. 1 pkt 57a ustawy o CIT, co w konsekwencji oznacza konieczność wyksięgowania tej części składek ZUS z kosztów podatkowych, wcześniej zaliczonych do tych kosztów metodą memoriałową. (...)"

Przywołane przez MF przepisy (tj. art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy o PDOF i art. 16 ust. 1 pkt 57a ustawy o PDOP) wskazują, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do ZUS składek, w części finansowanej przez płatnika składek. Dodajmy, że składki ZUS od wynagrodzeń pracowników, w części finansowanej przez pracodawcę, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. W przypadku uchybienia temu terminowi składki te są kosztem podatkowych z chwilą ich opłacenia do ZUS (art. 15 ust. 4h, art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d ustawy o PDOP oraz art. 22 ust. 6bb, art. 23 ust. 1 pkt 55a i ust. 3d ustawy o PDOF).

Przyjmując stanowisko MF należałoby uznać, że:

• zasiłki chorobowe za dany miesiąc stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, o ile zostaną wypłacone z dochowaniem terminu do ich wypłaty,
• kosztem podatkowym nie są składki ZUS, w części finansowanej przez pracodawcę, "skompensowane" z zasiłkami chorobowymi; składki te nie zostały zapłacone do ZUS, a więc nie stanowią kosztów podatkowych; kosztem podatkowym na ww. zasadach mogą być natomiast składki ZUS w części finansowanej przez pracodawcę, które zostały faktycznie przez niego zapłacone (nie zostały "skompensowane" z zasiłkami).