Limity podatkowe i bilansowe na 2025 r.

Zarówno przepisy podatkowe, jak i bilansowe, zawierają określone limity - wyrażone w euro - w oparciu o które podmioty gospodarcze ustalają, czy mogą skorzystać z różnych uproszczeń, rozwiązań lub czy są zobowiązane do wypełnienia określonych obowiązków. Dotyczy to limitów uwzględnianych przy ustalaniu m.in.: statusu małego podatnika dla celów CIT, PIT oraz VAT, prawa do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a w przypadku niektórych jednostek - obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Ze względu na to, że ww. limity podatkowe/bilansowe zostały wyrażone w euro, należy je przeliczyć na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego/obrotowego.

A zatem, do ustalania ww. limitów na 2025 r. stosuje się średni kurs NBP z 1 października 2024 r.

UWAGA! Średni kurs euro ogłoszony przez NBP na dzień 1 października 2024 r. wyniósł 4,2846 zł/euro (zgodnie z tabelą nr 191/A/NBP/2024).

W tym artykule przedstawiamy najważniejsze limity podatkowe i bilansowe, których wysokość ustalana jest na podstawie ww. kursu waluty obcej.

1.1. Limity dla celów CIT/PIT na 2025 r.

Status małego podatnika

Dla celów CIT/PIT małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą VAT należnego) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro (w przypadku przedsiębiorstwa w spadku również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy). Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł (zob. art. 4a pkt 10 ustawy o PDOP i art. 5a pkt 20 ustawy o PDOF).

UWAGA! W 2025 r. status małego podatnika będzie posiadał podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą VAT należnego) nie przekroczy w 2024 r. kwoty 8.569.000 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro, w zaokrągleniu do 1.000 zł).

Przypomnijmy, że w 2024 r. małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość ww. przychodu ze sprzedaży za 2023 r. nie przekroczyła kwoty 9.218.000 zł. Zatem w 2025 r. limit przychodów na potrzeby ustalenia statusu małego podatnika będzie niższy od obecnego limitu.

Podatnik posiadający status małego podatnika może skorzystać z określonych preferencji na gruncie CIT/PIT. Mowa tu m.in. o:

• jednorazowej amortyzacji środków trwałych,
• możliwości opłacania zaliczek na podatek dochodowy w sposób kwartalny,
• stosowaniu 9% stawki CIT (przy spełnieniu określonych warunków),
• niższej stawki podatku w estońskim CIT.

Limit jednorazowej amortyzacji

Mali podatnicy (oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej w roku jej rozpoczęcia) mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT (z wyłączeniem samochodów osobowych) w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. Przeliczenia tego limitu na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1.000 zł (zob. art. 16k ust. 7-13 ustawy o PDOP i art. 22k ust. 7-13 ustawy o PDOF).

UWAGA! W 2025 r. limit ww. jednorazowych odpisów amortyzacyjnych będzie wynosił 214.000 zł (tj. 50.000 euro × 4,2846 zł/euro, w zaokrągleniu do 1.000 zł).

W 2024 r. limit ten wynosi 230.000 zł i jest on wyższy od limitu, który będzie obowiązywał w przyszłym roku.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może być opłacany w roku podatkowym m.in. przez podatników kontynuujących prowadzenie działalności gospodarczej, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:

• uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2.000.000 euro lub
• uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2.000.000 euro.

Jeśli podatnik prowadzi działalność samodzielnie oraz w formie spółki, to ww. limit stosuje odrębnie do przychodów z jednoosobowej działalności i odrębnie do przychodów z działalności wykonywanej w formie spółki.

W przypadku przedsiębiorstwa w spadku ww. limit stosuje się do przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy.

Powyższe kwoty wyrażone w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Tak wynika z art. 4 ust. 2 oraz art. 6 ust. 4, 5 i 6a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 776).

UWAGA! Podatnik kontynuujący działalność będzie miał zatem prawo do opłacania w 2025 r. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli jego przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub przychody spółki w 2024 r. nie przekroczą kwoty 8.569.200 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro).

W 2024 r. limit ten jest wyższy i wynosi 9.218.200 zł.

Kwartalne opłacanie ryczałtu

Zasadniczo podatnicy opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za okresy miesięczne, przy czym mogą oni wybrać kwartalne opłacanie ryczałtu. Jest to możliwe w przypadku podatników rozpoczynających działalność, a także podatników kontynuujących działalność, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 200.000 euro (zob. art. 21 ust. 1b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

UWAGA! Prawo do opłacania ryczałtu za okresy kwartalne w 2025 r. będą mieli podatnicy (kontynuujący działalność), których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub przychody spółki nie przekroczą w 2024 r. kwoty 856.920 zł (tj. 200.000 euro × 4,2846 zł/euro).

W 2024 r. limit ten jest wyższy i wynosi 921.820 zł.

1.2. Limity dla celów VAT na 2025 r.

W ustawie o VAT wartość wyrażoną w euro, przeliczaną po kursie z pierwszego dnia roboczego października roku poprzedniego, zastosowano w przypadku limitu dla małych podatników oraz prawa do składania kwartalnych deklaracji VAT przez podatników stosujących estoński CIT.

Status małego podatnika VAT

Przez małego podatnika należy rozumieć podatnika VAT:

• u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro,
• prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.

Przeliczenia ww. kwot wyrażonych w euro należy dokonać według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

W 2025 r. status małego podatnika dla celów VAT będzie miał podatnik:

• u którego wartość sprzedaży brutto w 2024 r. nie przekroczy 8.569.000 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro - w zaokrągleniu do 1.000 zł);
• prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, będący agentem itd., u którego kwota prowizji brutto (lub innych postaci wynagrodzenia brutto) za wykonane usługi w 2024 r. nie przekroczy 193.000 zł (tj. 45.000 euro × 4,2846 zł/euro - w zaokrągleniu do 1.000 zł).

W 2024 r. limity te wynoszą odpowiednio 9.218.000 zł oraz 207.000 zł.

Zaznaczamy, że mali podatnicy mogą korzystać z pewnych uproszczeń w VAT, tj. z:

• kasowej metody rozliczania VAT, w przypadku której obowiązek podatkowy ustalany jest inaczej niż w przypadku zasad ogólnych, np. w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty; zastosowanie tej metody możliwe jest po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował tę metodę (patrz: art. 21 ustawy o VAT),
• kwartalnego rozliczania VAT i składania deklaracji (patrz: art. 99 ust. 2 i 3 ww. ustawy).

Należy jednak mieć na uwadze, że nie wszyscy mali podatnicy mogą korzystać z kwartalnego składania deklaracji i w konsekwencji kwartalnego rozliczania VAT. Prawa tego nie mają podatnicy wskazani w art. 99 ust. 3a ustawy o VAT, tj.:

1) zarejestrowani przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni - przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja,

2) którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł,

3) którzy w danym kwartale dokonali importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ww. ustawy (tj. rozliczanego poprzez deklarację VAT),

4) w przypadku których w danym kwartale stwierdzono, że wbrew obowiązkowi (o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców) nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego.

Prawo do składania kwartalnych deklaracji VAT a estoński CIT

Prawo do kwartalnego składania deklaracji VAT mają m.in. podatnicy podlegający opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28j ustawy o PDOP (tzw. estońskim CIT), jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4.000.000 euro. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Tym samym w 2025 r. prawo do kwartalnych deklaracji będzie przysługiwało podatnikom opodatkowanym tzw. estońskim CIT, jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w 2024 r. nie przekroczy 17.138.000 zł (tj. 4.000.000 euro × 4,2846 zł/euro - w zaokrągleniu do 1.000 zł). W 2024 r. limit ten wynosi 18.436.000 zł.

UWAGA! Podatnicy opodatkowani tzw. estońskim CIT nie mają prawa do kwartalnych deklaracji (a tym samym rozliczania VAT), jeżeli są spełnione przesłanki wskazane w ww. art. 99 ust. 3a ustawy o VAT (m.in. nowi podatnicy, tj. czynni podatnicy VAT przez okres 12 miesięcy od czasu rejestracji).

1.3. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r.

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych poza jednostkami zobowiązanymi do ich prowadzenia ksiąg rachunkowych ze względu na formę prawną (takimi jak np. spółki z o.o., spółki akcyjne, spółki komandytowe), dotyczy również:

• osób fizycznych,
• spółek cywilnych osób fizycznych,
• spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,
• spółek jawnych osób fizycznych,
• spółek partnerskich oraz
• przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170)

- jeżeli ich przychody za poprzedni rok podatkowy/obrotowy wyniosą co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro (por. art. 24a ust. 4 ustawy o PDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

Limit ten przelicza się na walutę polską po średnim kursie euro ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.

Stosując ww. średni kurs euro ogłoszony przez NBP na dzień 1 października 2024 r. wynoszący 4,2846 zł/euro, limit do ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r. wyniesie 8.569.200 zł.

Zauważmy, że w porównaniu do 2024 r. limit ten uległ obniżeniu o prawie 650.000 zł (w 2024 r. wynosi on bowiem 9.218.200 zł), co mogłoby oznaczać, że w 2025 r. do prowadzenia ksiąg rachunkowych będzie zobowiązana znacznie większa liczba jednostek. Należy jednak mieć na uwadze, o czym już informowaliśmy, że w fazie prac legislacyjnych pozostają regulacje mające zmienić ustawę o rachunkowości, w tym przedmiotowy limit przychodów poprzez jego podwyższenie z obecnych 2.000.000 euro do 2.500.000 euro (numer z wykazu prac legislacyjnych: UC14). Stosując do wyliczenia tego "nowego" limitu ww. kurs z 1 października br. uzyskamy wartość 10.711.500 zł, co oznacza jego podwyższenie w stosunku do limitu określonego na 2025 r. w dotychczasowej wielkości (2.000.000 euro) o 2.142.300 zł.

Co istotne, zgodnie z projektem nowe regulacje miałyby mieć zastosowanie do ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych już w 2025 r.

Zaznaczmy, że przy ustaleniu obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych uwzględnia się przychody określone w ustawie o PDOF, a w podmiotach prowadzących już księgi rachunkowe - dodatkowo przychody określone w ustawie o rachunkowości.

Zgodnie z przepisami ustawy o PDOF są to przychody, o których mowa w art. 14 tej ustawy, czyli przychody z działalności gospodarczej, a według ustawy o rachunkowości - są to przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych, czyli bez pozostałych przychodów operacyjnych. Co więcej, w ramach ww. planowanej nowelizacji zmianie miałby ulec również zakres przychodów uwzględnianych przy ustalaniu tego limitu. W myśl nowej regulacji nie byłyby uwzględniane przychody z operacji finansowych, co w określonych przypadkach mogłoby jeszcze bardziej "poluzować" obowiązki w zakresie prowadzenia ksiąg.

Tak więc ustalając obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r., podatnicy prowadzący w 2024 r.:

• podatkową księgę przychodów i rozchodów - przyjmują przychody określone w ustawie o PDOF,
• księgi rachunkowe - ustalają przychody według ustawy o PDOF oraz według ustawy o rachunkowości (ewentualnie znowelizowanej, co będzie skutkowało wyłączeniem przychodów z operacji finansowych).

Jeśli ww. przychody (za 2024 r.) osiągną lub przekroczą limit w wysokości 8.569.200 zł albo w przypadku zmiany przepisów limit w wysokości 10.711.500 zł, wówczas od następnego roku (tu: od 2025 r.) wystąpi obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

1.4. Limity podatkowe i bilansowe na 2025 r. w ujęciu tabelarycznym